سؤال: فلسفه هفت بار طواف دور خانه کعبه چیست؟ جواب: این البته یک مطلبی دارد که به اساس مسئله سبعه و هفت برمی‌گردد که آن تمام عالم تکوین بر آن مشیت الهی و مقام اراده و مشیت در سبع سماوات این مسئله نشأت پیدا کرده و همین طور این قضیه عبارت است از حرکت به دور ذات اقدس پروردگار و توجّه قلب در آن در تمام مظاهر وجود که آن سیر طولی اراده و مشیت پروردگار است از مقام مشیت تا مقام شهادت که مقام کون و فساد عالم ظاهر است، در تمام این احوال انسان باید توجّه خود را به او داشته باشد هم در ظاهر هم در مثال، ملکوت وبعد بالا جبروت، لاهوت و همینطور تا گذشت از اسماء و مقام فنا، این سبع سماوات حرکت عالم تکوین را از عالم ذات که وجود بحت و بسیط است به عالم شهادت اقتضا می‌کند در طواف به دور کعبه این مسئله تجلّی پیدا کرده چه طور این که در قیامت هم داریم، البتّه این مطالب بعداً به طور مشروح اگر خداوند توفیق بدهد در نظر داریم در آن مسئله حجّی که قرار است (حالا تا کی خداوند توفیق بدهد) آن را شروع کنیم، این مسائل در آن جا مطرح می‌شود چه طور اینکه که در بهشت هم هفت طبقه است، جهنّم هم هفت طبقه است، و هر کدام مربوط به خودش است و طبقه هشتم بهشت، طبقه نیست که می‌گویند
هفت تا است آن جنی الذّات است که مافوق طبقات است و با آن می‌گویند هشت تا، در واقع در مراتب ظهور در اسماء جمالیه پروردگار هفت طبقه بهشت است، در مراتب جلالیه هم هفت طبقه طبقه نیران و عقاب است بر حسب آن میزانی که انسان در این دنیا به کسب معرفت پرداخته یا دوری از مقام قرب، لذا کعبه بر همین اساس است هفت دور سعی صفا و مروه هم بر همین اساس است.